TAAL

• Vertraagde taalontwikkeling

De taalvaardigheid van kinderen groeit enorm tijdens de normale ontwikkeling. En dat in maar vijf jaar. Het begint met de non-verbale communicatie, een boodschap overbrengen door middel van klanken, bewegingen, blikrichting, mimiek en gebaren. Non-verbale communicatie ontwikkelt zich tot verbale communicatie of gesproken taal. Taal is de meest complexe vaardigheid die mensen bezitten!

Taalproblemen bij kinderen bestaan vaak uit een verlate of een vertraagde taalontwikkeling. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals bijvoorbeeld een gehoorprobleem of een algemeen ontwikkelingsprobleem.

Taalontwikkelingsproblemen kunnen zijn:

• Het kind begrijpt de taal niet goed
• Het kind maakt korte zinnen voor zijn leeftijd
• Het kind kent te weinig woorden voor zijn leeftijd
• Het kind gebruikt de woordvormen niet goed
• Het kind heeft nog niet alle klanken verworven

Om erachter te komen of uw kind een taalprobleem heeft kunt u de SNEL-test invullen op de website van Kind en Taal

• Afasie

Afasie is een taalstoornis die ontstaat door een hersenletsel. Dit wordt meestal veroorzaakt door een beroerte (CVA), maar kan ook ontstaan door een hersentumor, een ongeval of een andere aandoening in de hersenen. Afasie komt het meest voor bij volwassenen en ouderen. Maar ook kinderen en jongeren kunnen hersenletsel oplopen met een afasie als gevolg.

Door afasie ontstaan er problemen met het spreken, het lezen en het schrijven. Samen geven deze talige problemen stoornissen in de communicatie. De ernst en omvang van de afasie zijn onder andere afhankelijk van de plaats en de ernst van het hersenletsel, het vroegere taalvermogen, iemands persoonlijkheid en zijn algehele gezondheid.

Taalproblemen bij volwassenen kunnen zijn:

• Iemand kan niet meer zeggen wat hij /zij wil zeggen
• Iemand begrijpt niet meer goed wat er gezegd wordt
• Iemand kan de juiste woorden niet meer goed vinden
• Iemand kan niet meer zo goed zinnen maken

spraak

STEM

Het gebruiken van je stem is een erg belangrijk onderdeel van de communicatie. Wanneer je stem niet goed functioneert kan dit een belangrijke belemmering zijn. Mensen met stemproblemen praten hees, schor of hebben pijn bij het praten.

Soms is het zelfs zo erg dat iemand helemaal geen stem meer heeft. Ook kan het zijn dat door het spreken keelpijn of een vermoeidheidsgevoel ontstaat. Natuurlijk is iedereen wel eens hees, maar wanneer dit langere tijd blijft bestaan, is behandeling gewenst.

Om stemproblemen te voorkomen of te verminderen zijn er een aantal regels voor stemhygiëne:

• Niet roken
• Probeer zo weinig mogelijk te keelschrapen of te kuchen
• Probeer niet te fluisteren
• Probeer niet te schreeuwen of te gillen
• Drink veel water om de stembanden vochtig te houden
• Probeer stress en spanning zoveel mogelijk te vermijden

Beroepsstem
Logopedie kan ook helpen bij mensen die voor hun beroep veel moeten spreken, zoals leerkrachten. Dit soort sprekers noemen wij beroepssprekers. Bij bepaalde beroepen wordt veel van de stem geëist. Door uw stem regelmatig verkeerd te gebruiken kunnen klachten ontstaan, zoals heesheid, vermoeidheid en/of pijn bij het praten. De logopedist kan u helpen om goed met uw stem om te gaan.

De logopedist kan u bijvoorbeeld helpen om een goede ademhalings- en stemtechniek toe te passen tijdens het spreken. Ook kan ze helpen bij het verbeteren van de articulatie of het verminderen van een dialect en/of het verbeteren van de intonatie.

Kortom, de logopedist leert u optimaal gebruik te maken van uw adem, stem en spraak.

 GEHOOR

Als kinderen en volwassenen slechter kunnen horen, kunnen ze ook moeilijker de taal oppakken die tegen hen gesproken wordt.

Het is erg belangrijk om in de gaten te houden of uw kind of uzelf goed hoort. Als uw kind of uzelf niet of slecht geluiden, klanken of spraak hoort, noem je dat een gehoorstoornis. Voor uw kind heeft dat een grote invloed op de spraak- en taalontwikkeling. Een kind leert praten door het horen van geluiden in zijn of haar omgeving.  Als kinderen slechter kunnen horen, kunnen ze ook moeilijker de taal oppakken die tegen hen gesproken wordt. dit kan een achterstand in de spraak- en taalontwikkeling veroorzaken. Het is daarom erg belangrijk om in de gaten te houden of uw kind of uzelf goed hoort.

Lees-en schrijfproblemen

Wat is dyslexie?

Mensen met dyslexie hebben moeite met lezen en/of spellen. De definitie van dyslexie volgens Stichting Dyslexie Nederland (2008): “een hardnekkig probleem met het aanleren en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau”.  Dyslexie mag alleen worden vastgesteld door een orthopedagoog of psycholoog. Om de diagnose dyslexie te kunnen stellen, heb ik als dyslexiebehandelaar een samenwerkingsverband met Dyslèxica.

Vaak is het zo dat er geen dyslexie wordt gediagnosticeerd, maar er wel veel lees-en spellingsmoeilijkheden zijn. Dit geeft dan weer problemen met schoolse taken.

Voordat kinderen leren lezen en spellen kunnen er al problemen zijn met de spraak- en/of taalontwikkeling. Specifieke risicofactoren voor dyslexie in de eerste jaren van de basisschool kunnen door logopedisten goed worden gesignaleerd en begeleid.

Wat doet de logopedist bij dyslexie/lees-en spellingsproblemen ?

Logopedisten zijn deskundig op het gebied van diagnostiek, indicatiestelling en behandeling van spraak- en taalstoornissen. Hiermee onderscheiden zij zich van de andere beroepsgroepen die zich met dyslexie bezig houden, bijvoorbeeld orthopedagogen en remedial teachers. Dit is in het bijzonder van belang omdat zij kennis hebben van de diagnostiek en begeleiding van factoren die met dyslexie samenhangen, zoals fonologie (herkennen van klanken) en oproepsnelheid. Logopedisten zijn vaak al in een vroeg stadium betrokken bij kinderen met dyslexie. Soms is er nog helemaal geen sprake van een kind dat in het leerproces vastloopt, maar zijn er wel al risicofactoren te signaleren.

De logopedist doet onderzoek naar de lees-en spellingsproblemen, maar zal vaak ook onderzoek naar de andere taalvaardigheden.

Behandeling van dyslexie/lees-en spellingsproblemen

Goede begeleiding in een vroeg stadium (onder andere met klanken en letters werken) kan dyslexie weliswaar niet voorkomen, maar wel de uitingsvorm ervan verkleinen. Dat de behandeling door een logopedist een grote bijdrage kan leveren aan het voorkomen van leesproblemen en het verminderen van het gevolg ervan staan buiten kijf. In de behandeling wordt samengewerkt met de ouders en de school van het kind. Ook wordt rekening gehouden met de totale ontwikkeling van het kind en eventueel bijkomende problemen.

Het kan nodig zijn om naast de lees-en spellingsproblemen ook andere taalproblemen te behandelen. Een logopedist behandelt dus ook altijd de onderliggende problematiek.

Als de dyslexie verband houdt of samengaat met een ( onderliggende) logopedische stoornis, wordt de behandeling vergoed door de zorgverzekeraar.

Als er geen verband is met een logopedisch probleem, wordt het niet vergoed door de zorgverzekeraar, maar kunt u behandeling aanvragen op eigen kosten .
In de praktijk volg ik het protocol dyslexie.